Najlepsza herbata
Kupując herbatę mało kto zastanawia się jak powstała, gdzie jest uprawiana i jakim procesom jest poddawana w procesie od niewielkiego listka, aż po opakowanie na sklepowej półce.
Najlepsza herbata powstaje tak naprawdę z jednego krzewu, niezależnie od jej rodzaju. Istnieją co prawda odmiany krzewów herbacianych szczególnie preferowane dla konkretnych herbat, ale nie będziemy się na tym skupiać. W procesie przetwarzania herbaty wyróżnia się trzy podstawowe etapy.
obróbka wstępna
chu zhi
Proces ten nie jest jednakowy dla wszystkich herbat. Każdy gatunek przechodzi charakterystyczne dla siebie etapy i w ten sposób powstaje zielona herbata lub każda inna. Po zakończeniu wszystkich etapów przewidzianych dla herbaty powstaje tzw. „herbata surowa”, która jest poddawana dalszej obróbce. Warto podkreślić, że nie każda herbata przechodzi wszystkie etapy. W ramach obróbki wstępnej można wyróżnić jako pierwszy - zbiór. Surowcem do produkcji są młode liście z krzewów herbacianych. W zależności od gatunku, zbiory następują w różnym czasie (
herbata bancha jest świetnym przykładem) i stopniu rozwinięcia liści. Najczęściej zbierane są trzy górne liście wraz z nierozwiniętym pąkiem. Niektóre odmiany przygotowywane są wyłącznie z pąków.
Więdnięcie
W tym czasie dba się o mieszanie liści, aby proces przebiegał
równomiernie. Więdnięcie może odbywać się zarówno w pomieszczeniach, jak i pod gołym niebem.
Fermentacja
Istotnym w obróbce wstępnej jest etap trzeci czyli fermentacja. W tym czasie herbaty są różnicowane na poszczególne gatunki i powstaje
herbata czarna, biała oraz inne. W momencie kiedy liście więdną – tracą wodę. Substancje z liści wchodzą w reakcję z tlenem i następuje proces oksydacji. Ma on szczególny wpływ na właściwości herbaty. Może zostać zatrzymany poprzez podgrzewanie. W procesie fermentacji enzymatycznej powstaje na przykład
herbata biała. Im dłuższa fermentacja, tym bardziej czerwony kolor liści i uzyskiwanego z nich naparu.
Podgrzewanie
Etap czwarty obróbki wstępnej, to już wcześniej wspominane podgrzewanie. W temperaturze powyżej 85 stopni Celsjusza giną enzymy powodujące fermentację. Prażenie odbywa się w podgrzewanych bębnach obrotowych lub na dużych patelniach.
Zwijanie
Może być ono mechaniczne, ręczne lub obejmować oba te warianty. Lekko zwijane są na przykład
herbaty zielone. Z zasady im delikatniejsze i młodsze liście, tym mniej zwinięta herbata.
Suszenie
Ostatnim etapem obróbki wstępnej jest suszenie. Przeprowadzane jest w maszynach z nawiewem gorącego powietrza.
obróbka końcowa jing zhi
Proces ten nie wpływa zasadniczo na smak herbaty i ma znaczenie jedynie jeśli chodzi o wygląd liści. Wskazać tu można m.in.
- oczyszczanie mechaniczne lub ręczne z łodyg
- cięcie, które chińska herbata przechodzi bardzo rzadko
- wianie, które pozbawia herbaty pyłu
- przesiewanie
obróbka dodatkowa jia gong
Dotyczy tylko wybranych herbat. Polega ona na niejako sztucznym nadawaniu herbatom nowych walorów. Mogą być one aromatyzowane lub mieszane z dodatkami, gdzie w ten sposób powstaje chociażby
herbata zimowa. W tym procesie odbywa się także prasowanie lub palenie.